Zbigniew Szygenda


Zbigniew Szygenda, urodzony 7 stycznia 1945 roku w Myśliborzu, to postać, która ma znaczący wkład w życie wspólnoty katolickiej w Polsce. Jako polski duchowny katolicki, pełnił wiele ważnych ról i funkcji. W ciągu swojej kariery był nie tylko Honorowym Prałatem Jego Świątobliwości, ale także proboszczem parafii Najświętszego Zbawiciela we Włocławku, gdzie zaangażował się w budowę kościoła parafialnego.

Wielu zna go również jako Kapelana „Solidarności”, duszpasterza wojskowych oraz policji. Posiada on również bogaty dorobek jako działacz kombatancki oraz wykładowca. Dzięki jego pasji do muzyki, był dyrektorem chóru i kaznodzieją, co podkreśla jego wszechstronność i oddanie służbie duchowej.

Życiorys

Dzieciństwo i edukacja

Zbigniew Szygenda przyszedł na świat w rodzinie Władysława Szygendy oraz Marianny z Czerniejewskich. Jego ojciec trudnił się pracą jako kowal wiejski, podczas gdy matka wywodziła się z rodziny rolniczej. Szygendowie byli aktywnymi uczestnikami życia kulturalnego w Myśliborzu, w tym prowadzili teatr ludowy, który miał swoje miejsce w lokalnym domu parafialnym. Dzięki rodzinnym wartościom, Zbigniew wychowywał się z miłością do Boga oraz Ojczyzny. W publikacji zatytułowanej Wiara rodzi się ze słuchania, podkreśla, że pragnienie zostania księdzem zrodziło się w nim na skutek głębokiego wrażenia, jakie wywarły piękne kazania misyjne, które słyszał podczas mszy w kościele św. Mateusza w Myśliborzu.

Swoje edukacyjne kroki stawiał w szkole podstawowej w Radolinie. W 1958 roku zapisał się do Niższego Seminarium Duchownego we Włocławku. Po likwidacji placówki w 1961 roku, kontynuował naukę w Koninie, gdzie w kolejnym roku z powodzeniem zdał maturę. W tym samym roku rozpoczął 6-letnie studia filozoficzno-teologiczne na Wyższym Seminarium Duchownym we Włocławku.

W dniu 23 czerwca 1968 roku przyjął święcenia kapłańskie, które miały miejsce w bazylice kolegiackiej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kaliszu. W tym samym dniu, razem z nim, kapłanami zostali m.in. ks. Kazimierz Rulka.

Wikariat i studia

Pierwsza parafia, w której Zbigniew Szygenda pełnił rolę wikariusza, to parafia św. Stanisława w Bytoniu. Jego posługa trwała od 15 lipca 1968 roku do 29 czerwca 1971 roku. Następnie, 30 czerwca 1971 roku, został przeniesiony do parafii św. Wawrzyńca w Stolcu, gdzie posługiwał aż do 30 kwietnia 1974 roku. Po tym okresie, od 1 lipca 1974 do 15 czerwca 1975 roku, był wikariuszem parafii Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Charłupii Małej.

W 1974 roku rozpoczął studia muzykologiczne na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, które zakończył w 1978 roku. W trakcie tych studiów, w 1976 roku, miał zaszczyt poznać księdza Jerzego Popiełuszkę, który wkrótce stał się ofiarą brutalne przemoc. Szygendowie spotykali się regularnie, co miało wielki wpływ na przyszłość Szygendy, jako że wzorem Popiełuszki również został kapelanem Solidarności. Pamięć o męczeństwie księdza Popiełuszki była często obecna w kazaniach Zbigniewa Szygendy.

W związku z nauką, w 1975 roku musiał przerwać swoją działalność jako wikariusz. W tym okresie, aby doskonalić swój warsztat muzyczny, odbył dwumiesięczny pobyt w Paryżu oraz w opactwie św. Piotra w Solesmes, które specjalizowało się w odnowie śpiewu gregoriańskiego. W 1978 roku obronił pracę magisterską na temat Analizy źródłoznawczej Graduału Włocławskiego ms. 2 z Biblioteki Seminarium Duchownego, która została opublikowana w 1980 roku w ramach Muzyka religijna w Polsce. Materiały i studia, t. 4.

Ponownie do pracy duszpasterskiej wrócił 2 września 1978 roku, obejmując wikariat parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Lipnie, gdzie służył do 7 listopada tego samego roku. Następnie, 8 listopada 1978 roku, został wikariuszem parafii katedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny we Włocławku, gdzie posługiwał do 31 stycznia 1983 roku.

Kapelan Solidarności

Wikariat w parafii katedralnej zbiegał się z Historicznym Karnawałem Solidarności oraz wprowadzeniem stanu wojennego. W tym okresie ks. Szygenda sprawował opiekę duchową nad środowiskiem pracy we Włocławku. Jako nieformalny kapelan Solidarności, pełnił tę funkcję od września 1980 roku do 13 grudnia 1981 roku, organizując nabożeństwa solidarnościowe oraz wygłaszając patriotyczne homilie. Po wprowadzeniu stanu wojennego, zaangażował się w pomoc dla rodzin aresztowanych oraz internowanych, nie rezygnując z odprawiania mszy w intencji Solidarności i Polski. Organizował także koncerty, w tym na scenie Teatru im. Horzycy w Toruniu.

Za swoje działania w latach 1980–1983, ks. Szygenda był represjonowany przez Służbę Bezpieczeństwa. W 1982 roku Naczelna Prokuratura Wojskowa w Warszawie zainicjowała postępowanie przeciw niemu, oskarżając o naruszenie dekretu o stanie wojennym. W 1983 roku jego sprawa trafiła do Wojskowego Sądu w Bydgoszczy, gdzie skazano go na rok pozbawienia wolności w zawieszeniu oraz na grzywnę. Wyrok ostatecznie został unieważniony przez Sąd Najwyższy w Warszawie w 1991 roku.

W 1985 roku Wydział IV Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych we Włocławku umieścił ks. Szygendę na liście osób przewidzianych do internowania. W latach 1988–1989 współpracował z Tajną Komisją Koordynacyjną Tymczasowego Zarządu Regionu Solidarności we Włocławku, oferując dom parafialny dla spotkań opozycjonistów.

Po objęciu stanowiska proboszcza parafii Najświętszego Zbawiciela we Włocławku w 1988 roku, regularnie odprawiał msze za Ojczyznę w ostatnią niedzielę miesiąca. W 1989 roku sprzedawał książki z drugiego obiegu w parafialnym kiosku, które straciły na popularności po zniesieniu cenzury.

Proboszcz na Rózinowie i w Chodczu

Od 1 lutego 1983 roku do 21 stycznia 1986 roku ks. Zbigniew Szygenda pełnił funkcję proboszcza w parafii Chrystusa Króla we włocławskim Rózinowie, gdzie przeprowadził reorganizację prezbiterium kościoła. Następnie, od 22 stycznia 1986 roku do 29 czerwca 1988 roku, był proboszczem parafii św. Dominika w Chodczu, gdzie zrealizował konserwację witraży i remont organów.

Proboszcz parafii Najświętszego Zbawiciela we Włocławku

Dodatkowe informacje można znaleźć w artykule: Parafia Najświętszego Zbawiciela we Włocławku.

Budowa i wyposażenie kościoła

Dokończenie budowy

30 czerwca 1988 roku, biskup Henryk Muszyński mianował Zbigniewa Szygendę proboszczem parafii Najświętszego Zbawiciela we Włocławku. Jego pierwszym zadaniem było zakończenie budowy nowego kościoła parafialnego, który rozpoczął jego poprzednik, ks. Feliks Gruse, we współpracy z ks. wikariuszem Stanisławem Płaszczykiem. Kościół został usytuowany w Parku im. Władysława Łokietka, a równocześnie funkcjonowała kaplica przy ul. Jagiellońskiej.

Jedną z pierwszych decyzji ks. Szygendy jako proboszcza było przeniesienie nabożeństw do nowego kościoła, które miało miejsce 1 września 1988 roku, mimo że wnętrze pozostawało jeszcze w stanie surowym. W latach 1988–1989 przeorganizował budynek administracyjno-mieszkalny przy kościele, tworząc pomieszczenia przeznaczone do celów katechetycznych oraz mieszkalnych.

Proponował zmiany w projekcie budowy kościoła, które jednak nie zostały zaakceptowane. Wobec braku zgody, doprowadził do budowy łącznika i zakrystii w latach 1989–1990 oraz do urządzania wnętrza Świątyni, które obejmowało wydzielenie prezbiterium. W 2001 roku stworzono nowoczesną kotłownię, by zapewnić kościołowi niezależne ogrzewanie. W latach 2007–2008 przeprowadzono budowę nowych schodów wejściowych, które stały się wotum dziękczynnym z okazji 50-lecia istnienia parafii.

Po zakończeniu budowy, zarządzono sprzedaż dawnej kaplicy parafialnej przy ul. Jagiellońskiej, która przeznaczona była na działalność firmy pogrzebowej Pascha, i która doszła do dewastacji.

Wyposażenie wnętrza i otoczenie kościoła

Po zakończeniu budowy kościoła, ks. Szygenda przystąpił do aranżacji wnętrza, które było w stanie surowym. Na miejscu wyznaczonego odpowiedzialnego za projekt kościoła zatrudnił ks. Tadeusza Furdynę, który zaprojektował spójną koncepcję wnętrza, tworząc unikatowy klimat. Liczne elementy wystroju wykonano w ceramice we współpracy z Antonim Bisagą, lokalnym artystą. Elementem wyróżniającym wnętrze jest wysoka ściana ołtarzowa z rzeźbami symbolizującymi wiarę w Zmartwychwstanie Chrystusa, a pozostałe kamienne detale jak część ołtarza czy chrzcielnica, wykonano przez Tadeusza Sidora z Włocławka. Witraże, stworzone według projektu ks. Furdyny, powstawały w latach 1997–1998 dzięki Markowi Poczwardowskiemu z Inowrocławia.

Inicjatywa Zbigniewa Szygendy polegała na stworzeniu tzw. Filaru Wielkich Polaków, będącego znaczącym elementem wystroju Świątyni. Filar ten ozdobiony jest trzema ceramicznymi płaskorzeźbami przedstawiającymi sylwetki trzech znaczących kapłanów związanych z Włocławkiem: tragicznie zmarłego ks. Jerzego Popiełuszkę oraz papieża Jana Pawła II, który odwiedził Włocławek w 1991 roku w trakcie IV pielgrzymki do Polski, a także kardynała Stefana Wyszyńskiego, który był wychowankiem miejscowego seminarium. Również ich imiona noszą trzy dzwony w kościele, które zamontowano w 1995 roku.

W 1996 roku w jednej z piwnic kościoła utworzono kaplicę przedpogrzebową Memento Mori, która funkcjonuje do dzisiaj. Wiele elementów kaplicy pochodzi z wcześniejszej kaplicy parafialnej przy ul. Jagiellońskiej, co czyni ją żywą pamiątką po pierwotnej Świątyni.

Współpracując z Antonim Bisagą, ks. Szygenda zaaranżował również otoczenie kościoła Najświętszego Zbawiciela. W jego obrębie znajduje się Pomnik Armii Krajowej we Włocławku oraz Grota Matki Bożej Królowej Pokoju, która została wzniesiona w 2004 roku, będąca nawiązaniem do objawienia Matki Boskiej w Medziugorie, gdzie Szygenda odbył pielgrzymkę z parafianami w 2003 roku. Dodatkowo, w 1997 roku umieszczono przed wejściem do domu parafialnego figurę Chrystusa Dobrego Pasterza, której rysunek jest podobny do wizerunku Jana Pawła II, a oba elementy zaprojektował i wykonał Antoni Bisaga.

Życie parafii

Podczas piastowania funkcji proboszcza, Zbigniew Szygenda wprowadził reorganizację podziału parafii w Włocławku, składając w tej sprawie wniosek do biskupa Muszyńskiego w 1990 roku. Po wysłuchaniu jego opinii oraz proboszczów parafii sąsiadujących, biskup przeprowadził rozszerzenie parafii Najświętszego Zbawiciela.

W kościele Najświętszego Zbawiciela działa wiele grup modlitewnych oraz apostolskich, mających wsparcie proboszcza. Część z nich istniała już wcześniej, natomiast nowe to m.in.: Klub Biblijny, Akcja Katolicka, Caritas Parafialna imienia ks. Jerzego Popiełuszki, Koło Anonimowych Alkoholików, Duszpasterstwo Niepełnosprawnych, oraz Świetlica Środowiskowa.

Na zdanie ks. Zbigniewa Szygendy, kulturalne wydarzenia odgrywają istotną rolę w duszpasterstwie, dlatego jego parafia stała się miejscem licznych imprez. Często organizowane są programy słowno-muzyczne, prezentowane z okazji różnych świąt, w których uczestniczą uczniowie z pobliskiej Szkoły Podstawowej nr 14 imienia Marszałka Józefa Piłsudskiego. Kościół goszcząc aktorów profesjonalnych, gościł m.in. zespoły z Teatru im. Horzycy w Toruniu.

Pod koniec lat osiemdziesiątych w salach katechetycznych organizowane były pokazy filmowe o tematyce religijnej. W okresie 1989-1991 w Świątyni odbywały się wystawy lokalnych twórców, w ramach cyklu Włocławscy artyści w kościele Zbawiciela, gdzie swoje prace prezentowali m.in. Stanisław Zagajewski, Jerzy Puciata, Tadeusz Furdyna oraz Antoni Bisaga. W ramach działalności odbywały się również ekspozycje tematyczne związane z historią.

Uwzględniając własne zainteresowania, Zbigniew Szygenda kładł duży nacisk na oprawę muzyczną. W kościele pracował wykwalifikowany organista, a on sam zainstalował wysokiej jakości organy piszczałkowe, stworzony w 1954 roku przez fabrykę Gebr. Spath. Instrument ten ofiarowała diecezja za pośrednictwem ks. Witolda Burego, przez parafię Chrystusa Króla w Niemczech w 1998 roku. Dodatkowo, zwrócił uwagę na prace konserwatorskie oraz wymianę brakujących i zużytych elementów. Do 1989 roku w kościele użytkowane były świeckie instrumenty elektroniczne i fisharmonie, natomiast w latach 1989-1999 służono cyfrowymi organami marki Eminent z Holandii.

W parafii regularnie organizowane są koncerty, które gromadzą solistów, orkiestry oraz chór. Dzięki staraniom ks. Zbigniewa Szygendy, parafia Najświętszego Zbawiciela we Włocławku stała się prominentnym ośrodkiem propagowania muzyki chóralnej w regionie, co znajdzie swoje odzwierciedlenie w rozdziale dotyczący jego działalności muzycznej.

Duszpasterz wojskowych i policji

15 grudnia 1992 roku biskup polowy Sławoj Leszek Głódź mianował ks. Szygendę duszpasterzem wojskowym oraz kapelanem garnizonu we Włocławku. Tę funkcję pełnił do 2002 roku, kiedy to po przeniesieniu ostatniego pułku z miasta do Chełmna zakończono działalność duszpasterstwa wojskowego. Wcześniej, duszpasterstwo było prowadzone przez księży orionistów z parafii Najświętszego Serca Jezusowego.

Parafia Najświętszego Zbawiciela wesprze kombatantów już w okresie PRL, a mężczyźni z tego ruchu ogrywali istotną rolę w życiu parafii. W latach osiemdziesiątych wspierali także budowę nowego kościoła. Dnia 18 stycznia 1993 roku, minister obrony narodowej Janusz Onyszkiewicz nadał ks. Szygendzie stopień kapitana, a w 1999 roku awansowano go na majora, by w 2002 roku uzyskać stopień podpułkownika.

W kościele Zbigniew Szygenda przeznaczył część przestrzeni na upamiętnienie włocławskich wojskowych. W 2002 roku stworzono ołtarz Matki Bożej Częstochowskiej Hetmanki Żołnierza Polskiego. Obok niego powstała gablotka, do której żołnierze mogli składać swoje medale oraz odznaczenia, będące wotami za opiekę Matki Bożej nad ich służbą. Gromadzone były tam odznaczenia z czasów wojny polsko-bolszewickiej aż do XXI wieku, w tym również odznaczenia ks. Szygendy oraz jego ojca Władysława.

Na terenie kościoła znajdują się tablice pamiątkowe upamiętniające poległych, pomordowanych oraz prześladowanych żołnierzy Armii Krajowej oraz przedstawicieli włocławskich jednostek: 3 Pułku Saperów Wileńskich, 3 Brygady Pontonowo-Mostowej, 3 (1) Włocławskiego Pułku Pontonowego, a także żołnierzy-górników okręgu Włocławka. Odbywają się też obchody przeznaczone dla zmarłych działaczy harcerskich. Oddzielna tablica została poświęcona podpułkownikowi Mieczysławowi Teodorczykowi, który był żołnierzem 14 Pułku Piechoty Ziemi Kujawskiej i Armii Krajowej.

W latach 1998-2000 powstał Pomnik Armii Krajowej we Włocławku w Parku im. Władysława Łokietka, w jego budowie przeszkadzały władze miasta. Kryzys rozwiązał ks. Zbigniew Szygenda, który zdecydowanie zażądał wydania zgody na budowę pomnika. Po rozmowie z prezydentem miasta Stanisławem Wawrzonkoskim, budowa mogła się rozpocząć.

Ks. Szygenda uczestniczył również w odsłonięciu zmodernizowanego Pomnika Żołnierza Polskiego na placu Wolności we Włocławku w 1994 roku, jak również był obecny przy przeniesieniu żołnierzy 3 Pułku Drogowo-Mostowego.

Po 2002 roku, ks. Szygenda kontynuował działalność na rzecz włocławskich kombatantów, a w 2010 roku zasadził dęby pamięci w Parku im. Władysława Łokietka, upamiętniając Jana Kowalczuka, Longina Gołębiewskiego i Artura Lameckiego.

W 2005 roku, biskup Wiesław Mering powierzył mu kierowanie duszpasterstwa policji w mieście oraz diecezji Włocławka, którą to funkcję pełnił do 2008 roku.

Emerytura

29 maja 2020 roku, biskup Wiesław Mering ogłosił, że od 1 lipca ks. Szygenda przechodzi na emeryturę. Następstwo na stanowisku proboszcza parafii Najświętszego Zbawiciela objął ks. Sławomir Świerad Pettke, wcześniej generał zakonu braci Pocieszycieli, prowadzących Parafię pw. Matki Bożej Fatimskiej we Włocławku. Ceremonia pożegnalna miała miejsce 28 czerwca, podczas mszy dziękczynnej, której oprawę muzyczną zapewnili m.in. Aleksander Kamedluski, absolwent Mediolańskiej Szkoły Wokalnej oraz orkiestra dęta pod batutą Grzegorza Augustynowicza. Rada Parafialna zorganizowała album okolicznościowy na tę okazję. Po przejściu na emeryturę, ksiądz zamieszkał w Domu Księży Emerytów im. Dobrego Pasterza w Ciechocinku przy ul. Kościuszki 16c.

Działalność muzyczna

Muzyczna pasja Zbigniewa Szygendy rozpoczęła się w okresie, gdy uczęszczał do Niższego Seminarium Duchownego, umiejscowionego we Włocławku. Wówczas miał okazję do nauki gry na fisharmonii w lokalnej kaplicy, pod czujnym okiem ks. Władysława Mrozińskiego, który wprowadził go w tajniki tego instrumentu. Z czasem, jego zaangażowanie przerodziło się w członkostwo w zespole akordeonistów prowadzonym przez tego samego nauczyciela. Równolegle, podjął również lekcje śpiewu, które prowadził Paweł Bojakowski.

W okresie studiów w Wyższym Seminarium Duchownym, Zbigniew Szygenda nie tylko wzbogacał swoje umiejętności, ale także zaangażował się w życie chóru kleryckiego, pełniąc funkcję organisty. Jako alumn, jakością swojego śpiewu i działalnością wspierał wykładowcę śpiewu, ks. Tadeusza Guzendę, pomagając mu w prowadzeniu chóru kleryckiego oraz chóru katedralnego.

W trakcie swojej kariery wikariuszowskiej, w latach 1968-1974, w każdej parafii, w której pracował, zakładał chóry oraz schole liturgiczne. Jako proboszcz na Rózinowie założył chór mieszany „Pro Anima”, natomiast w Chodczu powstał chór „Dominicantes”. W latach 1977-2002 prowadził zajęcia muzyczne na Wyższym Seminarium Duchownym we Włocławku, a także dyrygował chórem seminaryjnym „Cantores Vladislavienses”. W latach 1974-1977 zdobył doświadczenie jako dyrygent bazyliki katedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.

W 1979 roku rozpoczął swoją działalność w Sekcji Muzyki kościelnej przy Konferencji Episkopatu Polski. Już w roku następnym stał się członkiem diecezjalnej Komisji Muzyki Sakralnej, a z biegiem lat awansował na wiceprzewodniczącego tej komisji. Zrzeszał się również z Stowarzyszeniem Polskich Muzyków kościelnych.

Ks. Szygenda podjął również ważne kroki mające na celu poprawę jakości muzyki liturgicznej, występując z inicjatywą zorganizowania Diecezjalnego Studium Organistowskiego. Było to odpowiedzią na coraz gorszy poziom muzycznego przygotowania w kościołach diecezji włocławskiej, wynikający z zamknięcia Salezjańskiej Szkoły Organistowskiej w 1963 roku. Studium rozpoczęło działalność we wrześniu 1980 roku, przekształcając się w 1989 w Diecezjalne Studium Organistowskie we Włocławku. W jego ramach oferowano zajęcia z gry na organach i fortepianie oraz nauki teoretyczne. Osoby kończące kurs mogły otrzymać dyplom organisty I lub II stopnia, co do 2008 roku stało się udziałem 187 absolwentów. Ks. Szygenda pełnił funkcję dyrektora tego ośrodka aż do 2013 roku, kiedy to przeniesiono go do Parafii św. Stanisława.

Od momentu przyjęcia probostwa w parafii Najświętszego Zbawiciela we Włocławku, jego działania muzyczne były ściśle związane z życiem kościoła. W 1989 roku założył Włocławski Zespół Wokalny „Pro Anima”, który funkcjonował do 1995 roku. Jego miejsce zajęła męska grupa chorałowa, która działała do 2000 roku. W 1990 roku rozpoczęto Diecezjalny Przegląd Chórów, z czasem rozprzestrzeniający się na inne diecezje. Od 1991 roku odbyły się koncerty w cyklu Jesienne Koncerty Organowe, natomiast w ostatnią niedzielę stycznia organizowane były Świąteczne Koncerty Charytatywne. Wystąpili podczas nich takie osobistości jak Sława Przybylska oraz Krzysztof Kolberger.

W ramach odbywających się koncertów oraz liturgii, w parafii ks. Szygendy śpiewały renomowane chóry z Kujaw oraz innych zakątków Polski, w tym Chór „Poznańskie Słowiki” pod przewodnictwem Stefana Stuligrosza, Chór bazyliki katedralnej z Łodzi kierowany przez ks. Piotra Rycerskiego, Chór Uniwersytetu Kard. Stefana Wyszyńskiego pod dyrygenturą ks. Kazimierza Szymonika, a także chóry zagraniczne, takie jak Chór Filharmonii z Mohylewa, Chór z Oviedo czy tercet Vies Bonum z Białorusi. W programie koncertów nie mogło zabraknąć również orkiestrowych występów.

Wartym zaznaczenia jest, że ks. Zbigniew Szygenda wspierał utalentowane muzycznie dzieci spośród ministrantów i scholi parafialnej, a dzięki jego pomocy wiele z tych dzieci rozpoczęło studia na renomowanych uczelniach zarówno w Polsce, jak i za granicą. Jako kompozytor, Szygenda stworzył kilka dzieł muzycznych, które znalazły się w publikacji z okazji pięćdziesięciolecia jego kapłaństwa. Dodatkowo, przygotował oprawę muzyczną dla pielgrzymek papieża Jana Pawła II do Włocławka w 1991 roku oraz Lichenia w 1999 roku.

Kaznodzieja

Zbigniew Szygenda jest cenionym kaznodzieją, który zyskał uznanie dzięki swoim wyrazistym kazaniom. W ciągu swojej kariery opublikował wiele z nich w trzech różnych zbiorach, które ukazały się w latach 2015, 2018 oraz 2020.

W pierwszym zbiorze, zatytułowanym Wiara rodzi się ze słuchania. Wybór kazań, wydanym w 2015 roku, zebrano kazania wygłoszone od końca XX wieku do momentu publikacji. Te teksty zostały zorganizowane w różne grupy tematyczne, w tym: Adwent, Boże Narodzenie, Wiara, Maryjne, O świętych, Patriotyczne, Eschatologiczne, Okolicznościowe oraz Rekolekcyjne. W szczególności, część dotycząca eschatologii zawiera egzorty z mszy pogrzebowych, aczkolwiek pominięto kazania z czasów, kiedy ksiądz Szygenda prowadził działalność opozycyjną przeciwko komunizmowi. W przedmowie publikacji autor podkreśla, że niektóre kazania mogły stracić na aktualności, jednak są one cennym dokumentem swojej epoki, a także odnoszą się do istotnych wydarzeń związanych z życiem religijnym, na przykład do Wielkiego Jubileuszu Roku 2000. Książka ta stanowi również uhonorowanie z okazji 70. urodzin księdza proboszcza.

Kolejna publikacja, wydana w 2018 roku, nosi tytuł O Panie, to Ty na mnie spojrzałeś: 50 lat służby kapłańskiej ks. Zbigniewa Szygendy. Jest to praca autorstwa Kazimierza Rulki, opublikowana przez Włocławskie Wydawnictwo Diecezjalne, z okazji jubileuszu 50-lecia kapłaństwa ks. Szygendy. W zbiorze tym umieszczono kazania z okresu „Solidarności” oraz z lat 2015–2017, które wcześniejsze publikacje nie uwzględniły.

Ostatnia część zbioru kazań ukazała się w 2020 roku i jest zatytułowana To nie krzyż się chwieje, to świat się chwieje. Ta publikacja, wydana przez Diecezjalne Wydawnictwo Rolników, zawiera wybrane kazania proboszcza z lat 1998–2020 i stanowi podsumowanie jego ponad 50-letniej posługi kapłańskiej oraz 30-letniej pracy w Parafii Najświętszego Zbawiciela we Włocławku. W tym samym czasie wznowiono nakłady wcześniejszych dwóch części zbioru.

W swoich kazaniach Szygenda często stosuje przypowieści oraz anegdoty, które mają na celu przybliżenie słuchaczom omawianych tematów. Nawiązuje do istotnych wydarzeń historycznych, takich jak czasy zaborów czy II wojna światowa, a także do współczesnych faktów, jak morderstwo ks. Jerzego Popiełuszki oraz atak na World Trade Center. Porusza również aktualne problemy społeczne, takie jak emigracja czy wzrost uzależnień, zwłaszcza wśród młodzieży.

Ksiądz Szygenda nie zapomina o trudnych historiach związanych z Polską i jej walką z komunizmem, szczególnie w kontekście ateizacji społeczeństwa. W swoich kazaniach akcentuje zbrodnie popełnione przez Służbę Bezpieczeństwa, w której sam był represjonowany. Dodatkowo podejmuje również wątki związane z konfliktem politycznym, który ma miejsce w Polsce po 1989 roku. Oprócz tego, ksiądz odnosi się do wielu myślicieli chrześcijańskich, takich jak Jan Paweł II, Roman Brandstaetter czy Jan Twardowski, a także przytacza fragmenty Biblii oraz pism świętych, przykładowo św. Pawła i Jana z Damaszku.

Sīgenda często wprowadza do kazań cytaty artystów, takich jak Henryk Sienkiewicz, Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Boris Pasternak, Fiodor Dostojewski, Anna German, Mieczysław Fogg oraz Eleni.

Ksiądz Szygenda prowadzi również nauki rekolekcyjne i misje, zarówno w Polsce, jak i w środowiskach polonijnych oraz w jednostkach wojskowych i policyjnych.

Uhonorowanie

W 1995 roku, na prośbę biskupa Bronisława Dembowskiego, ks. Szygenda został odznaczony tytułem Kapelana Jego Świątobliwości, co było pierwszym krokiem w kierunku jego dalszej kariery religijnej. Następnie, w 2004 roku, biskup Wiesław Mering uhonorował go tytułem kanonika honorowego kapituły katedralnej we Włocławku. Kolejnym znamiennym momentem w jego życiu zawodowym miało miejsce 25 stycznia 2008 roku, kiedy to papież Benedykt XVI wyniósł go do godności prałata honorowego.

Oprócz tytułów kościelnych, ks. Szygenda otrzymał również liczne odznaczenia państwowe i społeczne. W 2001 roku został wyróżniony Odznaką Honorową „Zasłużony Działacz Kultury”. Następnie, w 2008 roku, uhonorowano go Złotym Medalem „Za zasługi dla obronności kraju”. Dwa lata później, w 2010 roku, nadano mu Medal XXX-lecia Solidarności. Warto również odnotować, że 8 kwietnia 2018 roku, podczas obchodów 50-lecia kapłaństwa, prezydent RP Andrzej Duda przyznał mu Złoty Krzyż Zasługi. Dodatkowo, 25 października 2018 roku, Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność” uhonorował go tytułem Zasłużonego dla tej organizacji, a w 2020 roku, w dniu jego 75. urodzin, nadano mu odznaczenie “Zasłużony dla NSZZ Solidarność”.

W 2008 roku, ks. Szygenda był jednym z liderów grupy parafian, którzy współpracowali z ks. Kazimierzem Rulką przy tworzeniu publikacji zatytułowanej „Parafia Najświętszego Zbawiciela we Włocławku”, powstałej z okazji 50-lecia istnienia parafii. W przedmowie tej publikacji biskup Wiesław Mering zaznaczył znaczący wkład ks. Szygendy, wymieniając jego spory wpływ na służbę liturgiczną oraz zaangażowanie w życie świeckich w liturgię, działalność szkolnych kół Caritas, a także świetlicy środowiskowej. Dodatkowo doceniono jego rolę w przewodniczeniu kołu Anonimów Alkoholików oraz osiągnięcia w dziedzinie muzycznej i duszpasterstwa wojskowych, policji i straży miejskiej.

W 2018 roku, z okazji jego jubileuszu 50-lecia kapłaństwa, ukazała się publikacja, która szczegółowo przedstawiała biografię ks. Szygendy oraz jego wszechstronne zasługi w społeczności lokalnej. W dniu jego przejścia na emeryturę, Rada Parafialna wydała specjalnie z okazji tego wydarzenia album okolicznościowy zatytułowany „32 lata u Zbawiciela”.

W kościele Najświętszego Zbawiciela we Włocławku można zobaczyć kilka pamiątek związanych z jego jubileuszami kapłaństwa. Należy do nich, między innymi, witraż umiejscowiony przy kredencji, który powstał z okazji 30-lecia jego kapłaństwa w 1998 roku.

Przypisy

  1. Grażyna Sobczak: Ważne zmiany w dużych włocławskich parafiach. Biskup Mering podjął decyzję o zmianie proboszczów. DDWloclawek.pl, 29.05.2020 r. [dostęp 29.05.2020 r.]
  2. Na wieki będę sławił łaski Pana. Parafia Najświętszego Zbawiciela we Włocławku, 28.06.2020 r. [dostęp 27.07.2020 r.]
  3. Ogłoszenia: 28 czerwca 2020 r.. Parafia Najświętszego Zbawiciela we Włocławku, 28.06.2020 r. [dostęp 27.07.2020 r.]
  4. Grażyna Sobczak: Zmiany księży w parafiach we Włocławku. W jednej prawdziwa rewolucja. DDWloclawek.pl, 23.06.2020 r. [dostęp 24.06.2020 r.]
  5. Dom Księży Emerytów. Diecezja włocławska. [dostęp 24.06.2020 r.]
  6. Jubileusze w parafii Najświętszego Zbawiciela. Parafia Najświętszego Zbawiciela we Włocławku. [dostęp 03.03.2019 r.]
  7. Pracownicy. Ks. prał. mgr Zbigniew Szygenda. Parafia Najświętszego Zbawiciela we Włocławku. [dostęp 03.03.2019 r.]
  8. Zbigniew Szygenda: Wiara rodzi się ze słuchania. Wybór kazań. Włocławek: Wydawnictwo Duszpasterstwa Rolników, 2015, s. 136, 146, 334–335, 385, 390, 397. ISBN 978-83-7401-488-5.
  9. ks. Zbigniew Szygenda: Wiara rodzi się ze słuchania. Wybór kazań. Włocławek: Wydawnictwo Duszpasterstwa Rolników, 2015. ISBN 978-83-7401-488-5.
  10. ks. Kazimierz Rulka: Nota biograficzna o autorze. W: Zbigniew Szygenda: Wiara rodzi się ze słuchania. Wybór kazań. Włocławek: Wydawnictwo Duszpasterstwa Rolników, 2015, s. 429–432. ISBN 978-83-7401-488-5.
  11. ks. Witold Kujawski. Ksiądz Dyrektor Kazimierz Rulka. „Studia Włocławskie”. 11, s. 9–13, 2009. Włocławek: Teologiczne Towarzystwo Naukowe Wyższego Seminarium Duchownego we Włocławku. ISSN 1506-5316.
  12. Uchwała Nr 1 XXIX KZD ws. nadania tytułu Zasłużony dla NSZZ „Solidarność”. Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”, 25.10.2018 r. [dostęp 03.03.2019 r.]
  13. Jubileusz 75. urodzin ks. Prałata Zbigniewa Szygendy połączony z wręczeniem odznaczenia Solidarności. Joanna Borowiak, 07.01.2020 r. [dostęp 23.03.2020 r.]
  14. Białoruskie kolędowanie. Parafia Najświętszego Zbawiciela we Włocławku. [dostęp 03.03.2019 r.]
  15. Inwentarz archiwalny. Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 03.03.2019 r.]
  16. To nie krzyż się chwieje, to świat się chwieje. Parafia Najświętszego Zbawiciela we Włocławku, 21.03.2020 r. [dostęp 10.05.2020 r.]
  17. Marcin Benk. XIX Przegląd Twórczości Alumnów. „Niedziela włocławska”. nr 51, 2004. Włocławek: Kuria Metropolitarna w Częstochowie. ISSN 0208-872X. [dostęp 26.11.2020 r.]

Oceń: Zbigniew Szygenda

Średnia ocena:4.62 Liczba ocen:13