Klasztor Dominikanów w Myśliborzu stanowi jedyny zachowany przykład obecności dominikanów w Nowej Marchii. Jego architektura przyjmuje formę czworoboku, w którym to trzy skrzydła były dedykowane działalności klasztornej, podczas gdy jedno z nich zostało przeznaczone na świątynię.
Dzięki staraniom i pielęgnacji przez wieki, z całej budowli przetrwały do współczesności zarówno kościół, jak i jedno skrzydło klasztorne. Te zabytkowe mury mają obecnie nową funkcję – w ich wnętrzach znajdują się lokalne instytucje kulturalne, które tętnią życiem, takie jak Myśliborski Ośrodek Kultury oraz Miejska i Powiatowa Biblioteka Publiczna.
Kościół klasztorny
„Trzynastowieczna, gotycka, orientowana, pierwotnie ośmioprzęsłowa, ceglana świątynia z szachulcową wieżą z 1738 roku, to nie tylko znakomity przykład architektury tamtych czasów, ale także miejsce o bogatej historii. Kościół został wzniesiony w drugiej połowie XIII wieku i pełnił rolę świątyni dworskiej dla margrabiego Albrechta III, który często przebywał w Myśliborzu. W jego murach spoczywają dwaj synowie tegoż margrabiego.
W 1433 roku kościół padł ofiarą zniszczeń dokonanych przez husytów. Odbudowę świątyni ukończono do końca XV wieku, przywracając jej dawne piękno. W latach 1539–1593 był wykorzystywany jako fara luterańska, co miało związek ze zniszczeniami związanymi z pożarem kolegiaty. W tym okresie dla kościoła ufundowano nowe dzwony (1541-59), ambonę (1568) oraz organy (1575).
Niestety, w 1635 roku zawaliły się sklepienia trzech wschodnich przęseł budowli, co skłoniło do ich nieodbudowywania. Kościół zdecydowano się skrócić o około 20 metrów, co dało mu długość 42 metrów, którą posiada do dziś. Potem, w 1717 roku, zawaliła się wieża, niszcząc sklepienia zachodnich przęseł świątyni. Odbudowa miała miejsce w latach 1734-38, a w jej efekcie sklepienia zostały zastąpione stropami.
W XIX wieku, z racji na zmniejszoną funkcję sakralną, jedynie cztery przęsła nawy były użytkowane w celach religijnych. Reszta przestrzeni została przekształcona na koszary i spichlerz. W latach 1927-28 przeprowadzono kompleksowy remont budynku, aby przystosować go do roli domu ludowego.
Okres po II wojnie światowej przyniósł kolejny etapy transformacji budynku, który służył jako radziecki szpital polowy, a potem przejął różne funkcje, takie jak polski szpital cywilny (1945), Dom Społeczno-Oświatowy (1946), Liceum Pedagogiczne (1946), bursę żeńską Liceum Pedagogicznego (1946-1947), Powiatową Bibliotekę Publiczną (1947) oraz salę muzyczną Liceum Pedagogicznego (1947-1949). Od 1955 roku mieścił się tam Powiatowy Dom Kultury, który w 1975 roku, po gruntownym remoncie przeprowadzonym w latach 1968-71, został przekształcony w Myśliborski Ośrodek Kultury.
Zabudowania klasztorne
Zabudowania klasztorne, które obecnie możemy podziwiać, powstały w drugiej połowie XIII wieku, równocześnie z budową kościoła. W zachowanym do naszych czasów skrzydle znajdują się dwa pomieszczenia, które pokryte są sklepieniem kryształowym oraz palmowym, wspartym na pojedynczym filarze. Historycy sugerują, iż w tych pomieszczeniach mogły się mieścić refektarz lub kuchnia, odpowiadające potrzebom zakonników. Na piętrze usytuowane były natomiast mieszkania dla zakonników.
W XIII wieku przy klasztorze funkcjonowała również szkoła, która przyciągała uczniów z okolicy. Warto zaznaczyć, że w 1543 roku klasztor przeszedł proces sekularyzacji, a już cztery lata później, w 1547 roku, doszło do jego całkowitej likwidacji. Historia tego miejsca nie kończy się jednak w tamtym momencie.
W czasie I wojny światowej, dawne zabudowania klasztorne stały się schronieniem dla uchodźców wojennych, co pokazuje jak wiele ról pełniły one w różnych okresach historycznych. Po wojnie, w latach 1927-1928, przeprowadzono gruntowny remont pomieszczeń, adaptując je na potrzeby muzeum regionalnego. To muzeum funkcjonowało w klasztornych murach od 1928 do 1945 roku.
W 1956 roku w kompleksie uruchomiono Miejską i Powiatową Bibliotekę Publiczną, która sprawuje swoją działalność aż do dziś. W latach 1968-1971 przeprowadzono kolejny generalny remont obiektu, co świadczy o stałym rozwijaniu i adaptacji tego zabytkowego miejsca do współczesnych potrzeb społecznych.
Pozostałe obiekty w kategorii "Inne obiekty":
Muzeum Pojezierza Myśliborskiego | Ratusz w Myśliborzu | Osadnik Myślibórz | Jezioro MyśliborskieOceń: Klasztor Dominikanów w Myśliborzu